Με την παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ.κ. Προκόπη Παυλόπουλου, και φυσικά αρκετού κόσμου ολοκληρώθηκαν σήμερα Κυριακή 10 Απριλίου οι εκδηλώσεις του επετειακού κύκλου για το 1821 που διοργάνωσε ο Δήμος Δελφών από τις 24 Μαρτίου, ημέρα κήρυξης του Αγώνα της Παλιγγενεσίας στη Ρούμελη στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, έως σήμερα, 195η επέτειο της απελευθέρωσης του Κάστρου των Σαλώνων από τον Πανουργιά και τους αγωνιστές του. Μια σειρά εκδηλώσεων εξαιρετικά επιτυχημένων, αν κριθεί από το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή του κόσμου της περιοχής, που δίνει προστιθέμενη αξία στο κύρος και τη θέση που συν τω χρόνω επιθυμεί και επιχειρεί να προσλάβει ο δήμος και ευρύτερα η Φωκίδα σε περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο.
Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Τέρενς Κουίκ. Επίσης το παρών έδωσαν ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Κ. Μπακογιάννης, ο Βουλευτής Φωκίδας Ηλ. Κωστοπαναγιώτου, ο Αντιπεριφερειάρχης Φωκίδας Κ. Μίχος, οι δήμαρχοι Δελφών Αθ. Παναγιωτόπουλος ως οικοδεσπότης της ημέρας, Δωρίδας Γ. Καπεντζώνης, Λαμιέων Ν. Σταυρογιάννης, Θηβών Σπ. Νικολάου, Διστόμου-Αράχωβας-Αντίκυρας Ιωάν. Γεωργακός, καθώς, επίσης, πρώην και νυν αιρετοί όλων των βαθμίδων. Παράλληλα, συμμετείχαν φιλαρμονικές μπάντες και πολιτιστικοί σύλλογοι πολλών περιοχών μέσα και έξω από τα όρια του νομού.
Αρχικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αφίχθηκε στη Μητρόπολη της φωκικής πρωτεύουσας, όπου τον υποδέχτηκε ο Δήμαρχος Δελφών και παρακολούθησε τη δοξολογία που τελέστηκε χοροστατούντος του Μητροπολίτη Φωκίδας κ.κ. Θεοκτίστου. Εν συνεχεία μετέβη στην Πλατεία Ησαΐα. Εκεί τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση και ο κ.κ. Π. Παυλόπουλος κατέθεσε στεφάνι στον ανδριάντα του Επισκόπου Σαλώνων Ησαΐα.
Στη συνέχεια παρακολούθησε από την εξέδρα των επισήμων στην Πλατεία Εθνικής Αντίστασης την καθιερωμένη παρέλαση, στην οποία συμμετείχαν τμήματα των Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας, μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Πολιτιστικών Συλλόγων, Προσκόπων, Οδηγών και Φιλαρμονικών, την οποία επιμελήθηκε ο Αθ. Μανανάς καθηγητής Φυσικής Αγωγής, πρώην Δήμαρχος Γραβιάς και τέως Δήμαρχος Δελφών. Με το πέρας της παρέλασης προέβη σε δηλώσεις με αφορμή την επέτειο της απελευθέρωσης του Κάστρου και των συμβολισμών που αυτή περικλείει (διαβάστε εδώ).
Επόμενο σταθμό των εκδηλώσεων αποτέλεσε το Πνευματικό Κέντρο της Άμφισσας, όπου στην Αίθουσα Νικ. Κορδώνη τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προσφώνησε ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Δελφών, Χαρ. Παναγιωτόπουλος, ενώ ο Δήμαρχος Δελφών του επέδωσε το Χρυσό Κλειδί της Πόλεως της Άμφισσας. Αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη το επίσημο γεύμα που παραθέτουν οι αρχές του τόπου στον επικεφαλής της ελληνικής πολιτείας στην Αίθουσα Νικολάου Γιαγτζή του Πνευματικού Κέντρου της πόλης.
Η ομιλία Παυλόπουλου στην Άμφισσα (Αθηναϊκο Πρακτορείο Ειδήσεων)
Σε εκδήλωση που έγινε σήμερα το μεσημέρι στο πνευματικό κέντρο της Άμφισσας, με αφορμή τον εορτασμό της 195ης επετείου από την απελευθέρωση του κάστρο των Σαλώνων, ο δήμαρχος Δελφών Αθανάσιος Παναγιωτόπουλος επέδωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο το «χρυσό κλειδί» της πόλης.
Στην αντιφώνησή του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ευχαρίστησε τον δήμαρχο «για τη μεγάλη τιμή που μου περιποιείτε, η οποία αποτελεί για εμένα αείρροη πηγή έμπνευσης κατά την άσκηση των καθηκόντων μου».
Όπως προσέθεσε στη συνέχεια, «αυτό το συμβολικό “χρυσό κλειδί” θα μου επιτρέπει εφεξής -φυσικά μεταξύ άλλων- να ανοίγω διάπλατα την πόρτα της μακραίωνης ιστορίας της Άμφισσας, προκειμένου να αντλώ από αυτήν, κάθε φορά που οι συνθήκες το επιβάλλουν, τα απαραίτητα διδάγματα, τόσο για τον σεβασμό του δημόσιου συμφέροντος στο πλαίσιο των κατά το Σύνταγμα αρμοδιοτήτων μου, όσο και για την υπεράσπιση της απαράμιλλης εθνικής μας κληρονομιάς».
Όσον αφορά στη σημερινή επέτειο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι στο κάστρο των Σαλώνων γράφτηκε μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της Εθνεγερσίας του 1821, προσθέτοντας ότι η όλη περιοχή είχε μέγιστη συνεισφορά αγωνιστών του 1821.
Στη συνέχεια ο Προκόπης Παυλόπουλος είπε ότι δυο μόλις μέρες αφότου σηκώθηκε το λάβαρο της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα, στις 27 Μαρτίου 1821, η Άμφισσα γινόταν η πρώτη πόλη της Ρούμελης που εξεγέρθηκε και ανήμερα το Πάσχα στις 10 Απριλίου 1821, οι αγωνιζόμενοι Έλληνες άλωσαν το εμβληματικό κάστρο των Σαλώνων, το οποίο έτσι κατέστη ένα από τα πρώτα σύμβολα ελευθερίας των Ελλήνων κατά του τουρκικού ζυγού.
Ακόμη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι «η δημιουργία του ενιαίου Δήμου Δελφών, δίχως να αφαιρέσει από την Άμφισσα έστω και ίχνος της μεγαλοπρεπούς ιστορικής της διαδρομής και της αντίστοιχης μελλοντικής προοπτικής, την περιέβαλλε -Άμφισσα γαρ- και με τον άχραντο χιτώνα του μεγαλύτερου Ιερού της Ελληνικής Αρχαιότητας και την κατέστησε έτσι μέρος του “Ομφαλού της Γης”».
Προηγουμένως, στην προσφώνησή του ο δήμαρχος Δελφών, Αθανάσιος Παναγιωτόπουλος, ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την εξαιρετική τιμή που επεφύλαξε, όπως είπε, στον Δήμο Δελφών και τους δημότες του, με την παρουσία του στις σημερινές επετειακές εκδηλώσεις.
Σημεία αντιφώνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκόπιου Παυλόπουλου κατά την τέλεση επίδοσης του Χρυσού Κλειδιού της Άμφισσας από τον Δήμαρχο Δελφών
Κύριε Δήμαρχε,
Σας ευχαριστώ για τη μεγάλη τιμή που μου περιποιείτε, η οποία αποτελεί για εμένα αείρροη πηγή έμπνευσης κατά την άσκηση των καθηκόντων μου. Ειδικότερα δε αυτό το συμβολικό «Χρυσό Κλειδί» θα μου επιτρέπει εφεξής -φυσικά μεταξύ άλλων- να ανοίγω διάπλατα την πόρτα της μακραίωνης ιστορίας της Άμφισσας, προκειμένου να αντλώ από αυτήν, κάθε φορά που οι συνθήκες το επιβάλλουν, τα απαραίτητα διδάγματα τόσο για τον σεβασμό του δημόσιου συμφέροντος στο πλαίσιο των κατά το Σύνταγμα αρμοδιοτήτων μου όσο και για την υπεράσπιση της απαράμιλλης εθνικής μας κληρονομιάς. Σε αυτήν τη σεμνή τελετή αρκούμαι να επισημάνω, εντελώς ενδεικτικώς, τα εξής:
I. Η Άμφισσα, που οφείλει το όνομά της στην τοποθεσία της όπως αυτή αξιοποιήθηκε κατά τη μυθολογία, κατάγεται ετυμολογικώς από το ρήμα «αμφιέννυμι», δηλαδή «περιβάλλω», λόγω των ορεινών όγκων οι οποίοι την περιβάλλουν, «ύπερθεν του Κρισσαίου πεδίου» κατά τον Ηρόδοτο. Κατ’ Αριστοτέλη, «Άμφισσα ονομάσθη δια το όρεσιν περιέχεσθαι».
Α. Τα σωζόμενα υπολείμματα των «Κυκλώπειων Τειχών» της Ακρόπολης της Άμφισσας μαρτυρούν αψευδώς για την πανάρχαια καταγωγή της.
1. Ήδη από τον 7ο αιώνα π.Χ. η Άμφισσα οργανώθηκε, για τους τρεις επόμενους αιώνες, ως πόλη-κράτος με μεγάλη άνθηση θεσμών, τεχνών και εμπορίου.
2. Ήταν τέτοια η ανάπτυξή της, ώστε το 635 π.Χ. κάτοικοί της μετανάστευσαν στην Κάτω Ιταλία και ίδρυσαν μιαν εξαιρετικά εύρωστη αποικία, τους Επιζεφυρίους Λοκρούς, την οποία ο περιώνυμος νομοθέτης Ζάλευκος θωράκισε με πλήρη νομοθεσία, που συνιστά επίλεκτο τμήμα των Αρχαίων Ελλήνων Δικαίων και μάλιστα, κατά την άποψη πολλών, ήταν η πρώτη γραπτή ολοκληρωμένη νομοθεσία των Ελλήνων.
Β. Τον 3ο αιώνα π.Χ. η Άμφισσα αποτέλεσε μέρος της κραταιάς Αιτωλικής Συμπολιτείας -στην οποία πολλοί βλέπουν, και όχι αδίκως, τον απώτερο «πρόγονο» των ιδεών που οδήγησαν, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο όλο εγχείρημα της Ενωμένης Ευρώπης- για να φθάσει στη μεγαλύτερη ακμή της τον 2ο αιώνα π.Χ. Ακμή, η οποία οφείλεται όχι μόνο στην οικονομική της ισχύ -τότε έκοψε και δικό της νόμισμα- αλλά και στη δημοκρατική της, για τα δεδομένα της εποχής, οργάνωση, με αντιπροσωπευτικά συλλογικά όργανα που στην κορυφή τους είχαν την Εκκλησία του Δήμου.
ΙΙ. Α. Κατά τη Φραγκοκρατία η Άμφισσα ονομάσθηκε «Le Sole», εξ ου και το όνομά της «Σάλωνα». Τότε, μεταξύ 1204-1210, χτίσθηκε, πάνω στα θεμέλια της Αρχαίας Ακρόπολης, το ξακουστό Κάστρο των Σαλώνων.
Β. Σε αυτό το Κάστρο γράφτηκε μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της Εθνεγερσίας του 1821, την επέτειο της οποίας τιμούμε σήμερα. Ας σημειωθεί ότι η όλη περιοχή είχε μέγιστη συνεισφορά Αγωνιστών του 1821. Αρκεί η αναφορά του Σαλώνων Ησαΐα, του Ανδρούτσου, του Γκούρα, του Διάκου, του Δυοβουνιώτη, του Μακρυγιάννη, του Πανουργιά.
1. Δυο, μόλις, ημέρες αφότου σηκώθηκε το Λάβαρο της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα, στις 27 Μαρτίου 1821, η Άμφισσα γινόταν η πρώτη πόλη της Ρούμελης που εξεγέρθηκε. Ανήμερα το Πάσχα -τι κορυφαίος συμβολισμός!- στις 10 Απριλίου 1821, οι αγωνιζόμενοι Έλληνες άλωσαν το εμβληματικό Κάστρο των Σαλώνων, το οποίο έτσι κατέστη ένα από τα πρώτα σύμβολα Ελευθερίας των Ελλήνων κατά του τουρκικού ζυγού.
2. Στη συνέχεια τα Σάλωνα έγιναν η πρωτεύουσα της «Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος», με κορυφαίες θεσμικές βάσεις των «Άρειο Πάγο των Σαλώνων» και το «Σύνταγμα της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος».
ΙΙΙ. Η δημιουργία του ενιαίου Δήμου Δελφών, δίχως να αφαιρέσει από την Άμφισσα έστω και ίχνος της μεγαλοπρεπούς ιστορικής της διαδρομής και της αντίστοιχης μελλοντικής προοπτικής, την περιέβαλλε -Άμφισσα γαρ- και με τον άχραντο χιτώνα του μεγαλύτερου Ιερού της Ελληνικής Αρχαιότητας και την κατέστησε έτσι μέρος του «Ομφαλού της Γης».
Τούτος ο Τόπος, λοιπόν, με τα μεγάλα κατορθώματα των Ανθρώπων του διαχρονικώς, είναι το κατάλληλο χωράφι εθνικής περισυλλογής, για να σπείρουμε και να θερίσουμε τα στάχυα του δικού μας ιστορικού χρέους απέναντι στο Έθνος μας και τον Λαό μας, ιδίως σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία για την Ελλάδα, την Ευρώπη αλλά και ολόκληρη την Ανθρωπότητα. Απαριθμώ τα πιο σημαντικά από αυτά:
– Πρώτον, ενωμένες οι Δημοκρατικές Δυνάμεις της Χώρας -φυσικά με πλήρη σεβασμό των πολιτικών ιδιαιτεροτήτων καθεμιάς- και αναγνωρίζοντας ότι αυτά που μας ενώνουν είναι απείρως περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν, πρέπει να επιτύχουμε τους εθνικούς μας στόχους, ιδίως δε τους στόχους της υπεράσπισης των εθνικών μας δικαίων και της θωράκισης της κοινωνικής συνοχής, υπό όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και αειφόρου ανάπτυξης.
– Και, δεύτερον, παραμένοντας αταλάντευτα στη μεγάλη Ευρωπαϊκή Οικογένεια και στον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη, να διαμηνύσουμε στους Εταίρους μας και τούτο: Αν η Ελλάδα δεν διανοείται το μέλλον της εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, πολλώ μάλλον η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα είναι αυθεντική, κατά τις ιδρυτικές της αρχές, δίχως την Ελλάδα. Το μήνυμα αυτό είναι εξαιρετικά επίκαιρο σήμερα, υπό το βάρος της Προσφυγικής κρίσης, αφού επί του πεδίου τούτου η Ευρώπη, αν θέλει να επιβιώσει και να μεγαλουργήσει, πρέπει να συνειδητοποιήσει πως στο επίκεντρό της δεν βρίσκεται το νόμισμα αλλά ο Άνθρωπος. Πράγμα που σημαίνει ότι όλοι μαζί, σε ένα πλαίσιο ειλικρινούς και δημιουργικής Αλληλεγγύης, πρέπει να σκύψουμε πάνω στους Πρόσφυγες υπό όρους Ανθρωπισμού.
Φοβικά σύνδρομα και συμπεριφορές, που αγγίζουν τα όρια του ρατσισμού, δεν ταιριάζουν σε Λαούς της Ευρώπης. Και απέναντι στην τρομοκρατία πρέπει να δράσουμε με τον τρόπο που ταιριάζει στη νέα βαρβαρότητα, η οποία διαπράττει, κατά συρροήν και κατ’ εξακολούθηση, εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας. Μια νέα βαρβαρότητα που θέλει να ξυπνήσει τους χειρότερους εφιάλτες ενός φρικτού παρελθόντος, κατά τη διάρκεια του οποίου επιχειρήθηκε η κατεδάφιση του Πολιτισμού και της Δημοκρατίας. Σε ό,τι αφορά εμάς, τους Έλληνες -και ελπίζω και τους Εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση- δεν θα τους το επιτρέψουμε.