Ραγδαία μείωση εκατοντάδων εκατομμυρίων, εξαΰλωση ΚΑΠ, συρρίκνωση ΠΔΕ, διόγκωση πλεονασμάτων, αύξηση εισπράξεων από δημότες
Οι αρνητικές εξελίξεις είχαν προδιαγραφεί ήδη από την κατάθεση του προσχεδίου του κρατικού Π/Υ για το 2019 στη Βουλή την 3η/10/2018, με τους πιο καλόπιστους, όμως, να αναμένουν ότι τελικώς θα ανατραπούν, ακούγοντας τον Υπουργό Εσωτερικών να δεσμεύεται: “αυξάνουμε τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, άλλο 5% επιπλέον για το 2019″.
Τελικώς, στον Π/Υ που κατετέθη και ψηφίζεται,περιλαμβάνονται πλήρως οι περικοπές των ΚΑΠ κατά εκατοντάδες εκατομμύρια για το 2019 που υπήρχαν στο προσχέδιο. Τη ραγδαία περικοπή στηλίτευσαν με δριμείες Ανακοινώσεις τόσο η ΚΕΔΕ όσο και η ΕΝΠΕ.
Η πολιτική ουσία που εξήγαγαν τα δύο ανώτατα αυτοδιοικητικά όργανα θα μπορούσε να συμπυκνωθεί στα εξής δύο συμπεράσματα:
- Η Κυβέρνηση παρακρατεί δισεκατομμύρια από τους πόρους που νομίμως δικαιούται η Τ.Α. βάσει των ισχυουσών διατάξεων του Καλλικράτη,
- Τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των ΟΤΑ αποτελούν την κύρια πηγή, τον μέγα χορηγό, των παροχών που μοιράζει ο Πρωθυπουργός.
Με απλά λόγια, τη νέα αυτοδιοικητική πραγματικότητα του π/υ έχει ως εξής:
Η περικοπή μέσα σε έναν χρόνο, από τι είχε ψηφιστεί τον Ιούνιο στο ΜΠΔΣ για το 2018 (ν. 4549/2018) μέχρι τι ψηφίζεται τώρα για το 2019, είναι 892 εκατομμύρια. Το νούμερο ακριβώς που είχε αναδείξει το “Αυτοδιοικητικό Κίνημα” στην από 3/10/2018 ανακοίνωσή του Επικεφαλής του, Απ. Κοιμήση, επί του τότε κατατεθέντος προσχεδίου.
Αυτό που δεν υπήρχε στο προσχέδιο και βλέπουμε τώρα, είναι η ανάλυση της περικοπής των 892εκ.:
- κατά 721 εκατ. κόβονται οι μεταβιβάσεις από τον τακτικό π/υ (το 3.193 γίνεται 2.472 !) και
- κατά 171 εκατ. κόβονται οι επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (το 1.198 γίνεται 1.027).
Στην Εισηγητική Έκθεση αναφέρεται πως η μεταφορά της αρμοδιότητας καταβολής των προνοιακών επιδομάτων και του διατροφικού επιδόματος στον ΟΠΕΚΑ επιφέρει τη μείωση στις επιχορηγήσεις από τον τακτικό π/υ. Πρόκειται για αυθαιρεσία, καθώς, όπως είχε τεκμηριώσει το “Αυτοδιοικητικό Κίνημα” «Τα προνοιακά ΔΕΝ ήταν διακριτή μεταβιβαστική πληρωμή στα έσοδα του ενοποιημένου Π/Υ της Τ.Α. Συμπεριλαμβάνονταν στους ΚΑΠ, όπως συλλήβδην συμπεριλαμβάνονται οι πάσης φύσεως αρμοδιότητες που ασύντακτα μεταβάλλονται σε κάθε νόμο και τροπολογία που σωρηδόν ψηφίζονται. Οι ΚΑΠ είναι οι ελλιπείς αποδόσεις φόρων – ΦΠΑ, Φόρος Εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ – χωρίς διακριτή μεταβίβαση προνοιακών».
Όπως τεκμηριώνει η εν λόγω Παράταξη, τώρα που η Κυβέρνηση υφάρπαξε την αρμοδιότητα των προνοιακών, υφαρπάζει εκατοντάδες εκατομμύρια από τους ΚΑΠ για το νεο συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησής της. Η αυθαιρεσία αποδεικνύεται γλαφυρά στη σελ.67, όπου κόβουν ακριβώς τόσα εκατομμύρια από την απόδοση εκάστου εκ των τριών φόρων ανά Δήμους και Περιφέρειες, ώστε συνολικά να βγάζουν ένα άθροισμα περίπου όσο τα προνοιακά που θα πρέπει να δώσει ο ΟΠΕΚΑ το 2019…
Ας δούμε, όμως, και τα πλεονάσματα που απαιτείται να επιτύχουν οι ΟΤΑ.
Το πλεόνασμα για το 2018 θυμίζει περισσότερο ασανσέρ παρά σοβαρή προσέγγιση. Ενώ τον Ιούνιο στο ΜΠΔΣ (ν.4549/2018) είχαν ψηφίσει 482, στις αρχές Οκτωβρίου στο προσχέδιο κατέθεσαν 254. Τώρα το ξανασκέφτηκαν, ανεβάζοντας ξανά το 254 σε 438…
Για το 2019, το πλεόνασμα πρέπει να ανέλθει σε 244 (αυξημένο και αυτό εν συγκρίσει με το 211 που είχαν καταθέσει στο προσχέδιο).
Και ποιος θα πληρώσει τη θετική δημοσιονομική εικόνα της Αυτοδιοίκησης; Ο κάθε δημότης. Μέσα σε έναν χρόνο στον π/υ της Τ.Α. αυξάνονται:
- τα έσοδά της από ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα(1.092 → 1.113),
- τα έσοδα από φόρους, λοιπά τέλη, δικαιώματα και παροχή υπηρεσιών( 518 → 555)και
- τα έσοδα ΠΟΕ(502 → 559).
Θα πρέπει να σημειωθεί πως οι επιμέρους αριθμοί των ραγδαίων μειώσεων διαφέρουν σημειακά μεταξύ των διαφόρων αναλύσεων, αναλόγως τι ακριβώς συγκρίνει κάθε συντάκτης και εάν αναφέρεται μόνο στους ΚΑΠ Δήμων ή μόνο στους πόρους Περιφερειών ή συνολικά στους ΚΑΠ της Αυτοδιοίκησης. Πέρα από τις επιμέρους λεπτομέρειες, το οφθαλμοφανές συμπέρασμα είναι πως οι ΚΑΠ ουσιαστικά εξανεμίζονται και η -οικονομικά αυτοτελής κατά το Σύνταγμα- Αυτοδιοίκηση βρίσκεται ενώπιον περικοπών εκατοντάδων εκατομμυρίων για το 2019, με τη νέα γενιά παρακρατηθέντων να διαμορφώνεται πλέον σε δισεκατομμύρια.
Δεδομένων των ανωτέρω, αυτό που μένει να παρακολουθήσουμε στην πράξη είναι εάν και πως η επέλαση εναντίον των πόρων των Δήμων θα επηρεάσει το Συνέδριο της ΚΕΔΕ ή εάν οι προεκλογικές ανάγκες (π.χ. ενδεχόμενοι “τακτικισμοί” υποψηφίων προς επίτευξη “συναινέσεων”) θα αποπροσανατολίσει ομιλίες σε πιο θεωρητικές και λιγότερο “δυσάρεστες” ενασχολήσεις, μακριά από την τρέχουσα πραγματικότητα.
