Ναρκωτικά – εθισμός, ένα θέμα αγκάθι. H πρώτη αντίδραση όταν μας χτυπήσει την πόρτα είναι να το ξορκίσουμε με «μάγια». Τι κρίμα όμως που το ξεμάτιασμα, το κoρφοφτύσιμο και οι προσευχές δεν φέρνουν αποτέλεσμα. Αυτές τις μέρες ένας γνωστός έχασε τη ζωή του από εθιστικές ουσίες. Ένα πρεζόνι λιγότερο θα σκεφτείτε οι περισσότεροι, επιλογή του, θα πούμε με ευκολία κάποιοι άλλοι, και όλοι μας θα κοιμηθούμε ήσυχα το βράδυ. Όλα όμορφα και καλά, κανείς από μας δεν φταίει σε τίποτα, δεν φταίμε όταν βλέπουμε το παιδί του γνωστού μας να «πρεζονέται» και δεν λέμε κουβέντα στους γονείς για να μην μπλέξουμε. Δεν έχουμε ευθύνη όταν τα πουλάνε διπλά μας και δεν κάνουμε τίποτα από φόβο. Δεν είναι δική μας δουλειά όταν προσπερνάμε στον δρόμο κορμιά χιλιοτρυπημένα, ερείπια, γιατί απλά έχουμε επιτρέψει στον εαυτό μας να εθιστεί στην εξαθλίωση.
Ατυχώς, ευθύνη έχουμε όλοι μας, και εγώ που γράφω και εσείς που με διαβάζετε, και θα το καταλάβουμε «σκληρά» όταν δούμε στα πατώματα, το παιδί μας, τον φίλο μας, τον δικό μας άνθρωπο με μια σύριγγα ή με μια μπουκάλα διπλά του. Γιατί ο εθισμός δεν ξεχωρίζει οικογένειες, κοινωνικές τάξεις, μορφωτικό επίπεδο. Ζει ανάμεσα μας και έρχεται η ώρα που θα μας χτυπήσει την πόρτα. Και αν φοβηθούμε, λιγοψυχήσουμε ή ντραπούμε και δεν ενημερωθούμε, δεν αναζητήσουμε βοήθεια, τότε μπορεί να οδηγήσουμε τον άνθρωπο μας στα πιο βαθειά σκοτάδια. Και εκεί δεν χωράνε δικαιολογίες, για πολιτικούς, γύφτους, παπάδες, αστυνομικούς, δασκάλους, εμπόρους, και σε αυτό το σημείο είμαστε μόνοι μας, παρέα με το πρόβλημα και ή παλεύουμε ή παραδινόμαστε.
Ως πολίτες έχουμε το δικαίωμα να μιλάμε, η πολιτεία έχει την υποχρέωση να ακούει, να προλαμβάνει και όπου χρειάζεται να δημιουργεί δομές που να μπορούμε ως «δημότες και ψηφοφόροι», να βοηθηθούμε. Βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο και μέχρι στιγμής, τουλάχιστον, έχουμε ακούσει για ανάπτυξη, ευρωπαϊκά πακέτα, και κάμποσες κατηγορίες μεταξύ των υποψηφίων. Που κακά τα ψέματα, τους περισσότερους από εμάς μας κάνουν να σκυλοβαριόμαστε. Δεν ακούμε λέξη όμως για το πρόβλημα των ναρκωτικών ουσιών στον δήμο, τίποτα για τον εθισμό, νέκρα, μούγκα, σιωπή. Θα μου πείς εδώ δεν λένε κουβέντα για την υγεία, και οι κάτοικοι των απομακρυσμένων χωριών νιώθουν εγκαταλειμμένοι και «ναυαγοί» στον τόπο τους.
Όταν μιλάω με αυτοδιοικητικούς για το εν λόγω θέμα, συνήθως «ρίχνουν» τις ευθύνες στην αστυνομία, αλλά ξεχνάνε ως συνήθως ότι προϊστάμενος της είναι η πολιτική ηγεσία. Οι δημοτικές παρατάξεις αντί για ευχολόγια και συλλυπητήρια σε θανάτους θα έπρεπε να μας παρουσιάσουν σχέδια δράσης και αντιμετώπισης. Ο φόβος να αγγίξετε θέματα «ταμπού» εν δυνάμει δήμαρχοι, δεν θα σας χαρίσει λαοφιλία, δεν θα φέρει ψήφους στην κάλπη, αλλά νέους θανάτους. Ο νέος θάνατος στην πόλη μας θα πρέπει να γίνει εφαλτήριο για να παρθούν αποφάσεις, και να υπάρξει πολιτικός – δημοτικός σχεδιασμός για να σωθούν ζωές. Πρέπει οι υπεύθυνοι των δημοτικών παρατάξεων να υπερβούν εαυτόν και να παρουσιάσουν, στον δημόσιο διάλογο, σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος. Χωρίς φόβους, εγκεφαλικές μικρότητες, κόμπλεξ και κοινωνικά στεγανά.
Η δημαρχία αν το πάρει απόφαση μπορεί να προσφέρει πολλά. Σίγουρα δεν μπορεί να εξαλείψει το εμπόριο των ναρκωτικών αλλά με τις σωστές κινήσεις μπορεί να το περιορίσει. Επίσης, μπορεί να συμβάλει στην ενημέρωση και στη δημιουργία δομών υγείας που να βοηθήσουν τους εθισμένους συμπολίτες μας να βρουν γιατρειά. Επιβάλετε η δημιουργία ενός δικτύου ενημέρωσης αλλά και μικρών γραφείων στα δημοτικά διαμερίσματα, που να μπορεί ο ασθενής ή η οικογένεια του να βρουν βοήθεια. Θα μπορούσε να γίνει και μια ευρύτερη συνεργασία, με συλλόγους, την εκκλησία, κοινωνικές δομές ακόμη και με ιδιώτες.
Το δεύτερο που πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά είναι η δημιουργία ενός κέντρου απεξάρτησης εθισμένων ατόμων. Υπάρχουν πολύ σοβαρές δομές σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη αλλά και στο εξωτερικό, με καλά αποτελέσματα που μπορούμε να πάρουμε σαν πρότυπο. Τα οποία κυρίως εδρεύουν εντός των πόλεων. Εδώ λόγω στενοκεφαλιάς και μόνο, ίσως είναι δύσκολο να γίνει κάτι τέτοιο, στις εδώ πόλεις. Άλλα ο δήμος έχει χωριά σχεδόν ακατοίκητα, μπορεί να γίνει εκεί, και κατόπιν με την κατάλληλη επιστημονική παρακολούθηση, να εντάσσονται οι ασθενείς ως υγιή άτομα πλέον στη κοινωνία. Ο εθισμός δεν αφόρα μόνο τα ναρκωτικά, είναι το πότο, ο τζόγος, τα χάπια, ακόμη και το ίντερνετ. Δυστυχώς περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα ουσιών και πραγμάτων, με τα οποία μπορούμε να χάσουμε τον εαυτό μας.
Τελειώνοντας το κείμενο να επισημάνω ότι ο εθισμός δεν είναι πρόβλημα μόνο του ασθενή, επηρεάζει την οικογένεια, και αν το πράγμα ξεφύγει μπορεί να προκαλέσει ρωγμές στον κοινωνικό ιστό. Για αυτό οποίος θέλει να γίνει δήμαρχος πρέπει να έχει πλάνο αντιμετώπισης του φαινομένου και να μην αρέσκετε σε ευχές. Σε σύντομο χρόνο θα γίνει το πολυδιαφημισμένο ντιμπέιτ και όλες οι παρατάξεις, πλην της ΛΑΣΥ (από ό,τι γνωρίζουμε), θα είναι εκεί. Κάλο θα ήταν να τεθεί μια ερώτηση, και να μάθουμε τις σκέψεις των υποψηφίων. Ο στρουθοκαμηλισμός δεν βοήθησε πότε κανέναν και καλό είναι να μην σκύβουμε το κεφάλι και κλείνουμε τα ματιά στο πρόβλημα.
Είναι εδώ, διπλά μας, αφόρα εμάς τα παιδιά μας, τους φίλους μας, έχουμε υποχρέωση να προωθήσουμε μια λύση για τον εξαρτημένο άνθρωπο. Δεν μας επιτρέπετε να το «βουλώνουμε», δεν επιτρέπετε στον μελλοντικό δήμαρχο να σιώπα, για μην χάσει κάνα ψηφαλάκι, αν μη τι άλλο δεν μας αξίζει ένας τέτοιος δήμαρχος, βουλευτής, πολιτικός…
Μάκης Βέλης