Με προϋπολογιαμό 5,5 εκ. ευρώ και χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ δρομολογείται η αποκατάσταση τεσσάρων μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και πολιτιστικής κληρονομιάς στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Ανάμεσά τους και ο Ι.Ν. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Μητροπολιτικού Ναού Αμφίσσης, με επίκεντρο βέβαια την αγιογράφησησή του από τον Σπ. Παπαλουκά.
Αναλυτικά τα εργα που εχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και αναμένεται να κατασκευαστούν τους επόμενους μήνες είναι τα εξής:
1. Αναβάθμιση Αρχαιολογικού Χώρου Ορχομενού Βοιωτίας και αποκατάσταση του Αρχαίου Θεάτρου στο πλαίσιο δημιουργίας του Αρχαιολογικού Πάρκου Ορχομενού με τη δημιουργία διαδρομών περιήγησης, χώρων πληροφόρησης αλλά και παρεμβάσεις προστασίας των ψηφιδωτών και όλων των μνημείων.
2. Αποκατάσταση Ι.Ν. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Μητροπολιτικού Ναού Αμφίσσης. Πρόκειται για ναό που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα με έργα του διακεκριμένου ζωγράφου Σπύρου Παπαλουκά.
3. Ανάδειξη των ψηφιδωτών παλαιοχριστιανικού ναού επί της οδού Σπυροπούλου στη Λιβαδειά με κατασκευή τοιχίων αντιστήριξης, πεζοδρόμηση των χώρων κοντά στο μνημείο και παρεμβάσεις που θα επιτρέπουν την περιήγηση αλλά και την προστασία του μνημείου.
4. Αποκατάσταση και ανάδειξη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου στην κοινότητα Σπερχειάδας του Δήμου Μακρακώμης. Ο ναός ανατινάχθηκε από τα στρατεύματα κατοχής στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και κηρύχθηκε ως μνημείο το 2000. Η ανάδειξή του προβλέπει τη δημιουργία χώρων πληροφόρησης και εξυπηρέτησης των επισκεπτών, αλλά και ήπιας μορφής παρεμβάσεις στον περιβάλλοντα χώρο.
Με συνεντευξή του προς τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, ο Περιφερειάρχης Κώστας Μπακογιάννης μίλησε για την αναγκαιότητα των έργων αυτών και τις προοπτικές που δημιουργούν για την περιοχή.
«Με αυτά τα πολύ σημαντικά 4 έργα, προσπαθούμε όχι μόνο να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορία, τη μνήμη και την παράδοση μας, αλλά και να ανοίξουμε δρόμους για την αύξηση του τουρισμού σε ολόκληρη την Περιφέρεια» επεσήμανε ο κ. Μπακογιάννης. «Σε μία περίοδο -είπε- που πρέπει συνεχώς να αναζητούμε πόρους, κάνουμε τεράστια προσπάθεια να τους αξιοποιούμε έτσι ώστε να έχουμε όφελος. Η δημιουργία του Αρχαιολογικού Πάρκου Ορχομενού, για παράδειγμα, είναι κάτι που σχεδιάσαμε βασιζόμενοι σε δύο άξονες, την αποκατάσταση των χώρων, αλλά και την προβολή τους. Το ίδιο κάνουμε και στην αποκατάσταση του Μητροπολιτικού Ναού της Άμφισσας με τη συντήρηση των έργων του σπουδαίου ζωγράφου Σπύρου Παπαλουκά. Έτσι ξεκινήσαμε και έτσι συνεχίζουμε να προχωρούμε. Να δημιουργούμε νέους δρόμους σε αυτό που ονομάζουμε ανάπτυξη και πρόοδο» είπε χαρακτηριστικά.
Ο Μητροπολιτικός Ναός της Άμφισσας
Ο Μητροπολιτικός Ναός της Άμφισσας, νεοβυζαντινός σταυροειδούς τύπου με τρούλο κτίστηκε το 1868. Η Αγιογράφησή του ανατέθηκε πολύ αργότερα κατόπιν πανελλήνιου καλλιτεχνικού διαγωνισμού. Η κριτική επιτροπή του διαγωνισμού αποτελούμενη από τους Αν. Ορλάνδο, Δ. Πικιώνη, Αρ. Ζάχο και Κ. Παρθένη ανέθεσε ομόφωνα το έργο της αγιογράφησης στον νεαρό τότε και ανήσυχο Ζωγράφο Σπύρο Παπαλουκά (1892-1957). Ο Παπαλουκάς άρχισε την αγιογράφηση το 1927 και την ολοκλήρωσε το 1932.
Ο Σπύρος Παπαλουκάς αγιογράφησε τη Μητρόπολη της Άμφισσας με τη μέθοδο των «Ανθιβόλων». Σχεδίαζε δηλαδή με κάρβουνο και την παραμικρή παράσταση σε χαρτί σε κλίμακα 1:1, τρυπούσε το περίγραμμα του σχεδίου, τοποθετούσε το τρυπημένο χαρτί, «Ανθίβολο» στον τοίχο της Εκκλησίας και με τη χρήση καρβουνόσκονης αποτύπωνε μέσα από τις τρύπες, την παράσταση που είχε ζωγραφίσει στο χαρτί, στον τοίχο του Ναού.
Τα «Ανθίβολα» της Μητρόπολης της Άμφισσας, ο Παπαλουκάς δεν τα κατέστρεψε. Τα φύλαξε ευλαβικά στο υπόγειο του σπιτιού του και σήμερα φυλάσσονται στην «Πινακοθήκη Παπαλουκά» στην Άμφισσα. Η ιδιαιτερότητα και η σημασία του έργου της αγιογράφησης του Μητροπολιτικού Ναού της Άμφισσας από τον Σπύρο Παπαλουκά, έγκειται στην πρωτότυπη και τολμηρή γραφή του και στην ελεύθερη πλαστική του ανεξαρτησία. Αφομοιώνοντας την αισθητική των σύγχρονων καλλιτεχνικών τάσεων των αρχών του 20ου αιώνα (Fauves, Nabis, Lubistes και post Impressioniste), ο Παπαλουκάς κατορθώνει στην αγιογράφηση της Μητρόπολης της Άμφισσας, τη διατύπωση μιας ελεύθερης ανάγνωσης της Βυζαντινής Αγιογραφίας, διατηρώντας στο ακέραιο τη βαθειά πνευματικότητα του Ιερού Στοιχείου.
Δυστυχώς σήμερα οι τοιχογραφίες του Παπαλουκά εδώ και δεκαετίες καταστρέφονται από την υγρασία που εισβάλλει στον Ναό και από την αδιαφορία των πολιτικών και εκκλησιαστικών αρχών της πόλης.
Eν Αμφίσσει
